چکیده

جنس . Ephedra Lمتعلق به تیره افدراسه ) (Ephedraceaeیکی از قدیمیترین گیاهان دارویی شناختهشده از گروه بازدانگان است. در ایران 13گونه، 3زیرگونه دارد که 6گونه، 1زیرگونه آن انحصاری ایران است. گونههای این جنس بصورت درختچهای و بهندرت درختانی کوچک بوده و بهطور معمول بین نیم تا یک و نیم متر ارتفاع دارند و گاهی بهصورت درختانی تا ارتفاع ۵متر دیده میشوند. گیاهان این جنس دوپایه (بهندرت تکپایه) و دارای ساقههای سبز بندبند و تقریباً بدون برگ بوده که به یکدیگر چسبیدهاند. گردهافشانی نیز با باد صورت میگیرد . مخروط ماده رسیده به صورت سته کاذب قرمز گوشتی یا مایل به زرد است که توسط برگهها محصورشده است. انتشار افدراها بیشتر در زمینهای خشک و بیابانی است و در این محیطها بهخوبی میتوانند عوامل نامساعد و خشن و تغییرات شدید دمای محیط را تحمل کنند. همچنین به دلیل داشتن ریشههای عمقی و ساقههای طویل زیرزمینی در هجوم سیلابها، طوفانها و نیز بادهای شدید ایستادگی دارند . افدرا یکی از کهنترین گیاهان دارویی شناختهشده بشر است. در هند و چین در پزشکی سنتی کاربرد زیادی داشته و در طول پنج هزار سال گذشته برای درمان بیماریهای گوناگونی مانند سرماخوردگی، تب، آنفولانزا، سردرد و بهویژه آسم بهکار رفته است. همچنین در بسیاری از مکملهای رژیمی کنونی برای کاهش وزن، افزایش انرژی و افزایش کارایی ورزشی ورزشکاران استفاده شده است یافتهها و نتیجهگیری این جنس دارای آلکالوئید، فنولیک و اسید آمینه بوده که باعث خاصیت دارویی آن میشود، افدرین نوعی آلکالوئید است که از همه گونههای این جنس قابل استخراج است ولی درصد این ماده در پایههای نر و ماده متفاوت است. افدرین یک آمین سمپاتومیمتیک است. افدرین گیرندههای αو βآدرنرژیک را فعال میکند و همچنین باز جذب نوراپینفرین را مهار میکند و آزادسازی نوراپینفرین را از وزیکولهای سلولهای عصبی افزایش میدهد. سیناپس، برای مدت طولانیتر، تحریک سیستم عصبی سمپاتیک را افزایش داده و تحریک گیرندههای α-1توسط افدرین باعث انقباض وریدها و افزایش فشارخون میشود، تحریک گیرندههای آدرنرژیک β-1باعث افزایش کرونوتروپی و اینوتروپی قلب میشود و تحریک گیرندههای آدرنرژیک β-2باعث اتساع نایژه میشوند. پژوهشهای انجامشده روی گونههای جنس افدرا در جهان، بیانگر ارزش دارویی آن بوده و برای درمان بیماریهایی ازجمله آسم، دیابت، چاقی، ترمیم زخم، التهاب، تومور و بیماریهای ویروسی کاربرد دارد. در نهایت با توجه به مطالعات و بررسیهای انجامشده شایان ذکر است که، گونههای افدرا در ایران به دلیل شرایط محیطی و اکولوژیکی خاص میتوانند منبع مناسبی از متابولیتهای ثانویه باشند، بنابراین پیشنهاد میشود در مطالعات بالینی آینده مورد بررسی قرار گرفته و از خاصیت درمانی گونههای این گیاه برای درمان بیماریهای مختلف از جمله عفونتهای تنفسی استفاده شود

کليدواژه ها

،Ephedrine ،Ephedra،بیماریهای تنفسی، التهاب ریه

کد مقاله / لینک ثابت به این مقاله

برای لینک دهی به این مقاله، می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است :

نحوه استناد به مقاله

در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:
علی باقری , 1400 , مروری بر اثرات گیاه . Ephedra Lبر عفونتهای تنفسی , همايش ملي فرآورده‌هاي طبيعي موثر بر عفونت‌هاي تنفسي