چکیده

مقدمه محدودیت کالری جهت پیشگیری و درمان اختلالات متابولیک، کمردرد، آلزایمر، تغییرات ساختاری و عملکردی سلول‌های پوششی ریه ناشی از افزایش سن و بیماران آستماتیک چاق مورد توجه قرار گرفته است. یکی از تدابیر درمانی در بیماریهای تنفسی از دیدگاه طب ایرانی تقلیل کیفیت و مقدار غذا به کمک انواع حسو می‌باشد که بدلیل پخت آسان و سریع پایه غذایی مهمی جهت کمک در پیشگیری و درمان انواع بیماری ها است. هدف از این مطالعه شناخت نقش حسو و معرفی انواع آن در درمان بیماری های مختلف ریوی از منظر طب ایرانی است. روش در این مطالعه مروری توصیفی با استفاده از نرم افزار کتابخانه جامع سنتی و اسلامی طب نور و جستجوی کلیدواژه حسو، حسوّ، حساء، یحسی، حریره در متون اصلی طب ایرانی، از قرن دوم تا قرن چهاردهم، تعریف، اجزا، روش تهیه و خواص درمانی مربوط به آن بخصوص در پیشگیری و درمان بیماری های ریوی جمع آوری شد. سپس داده ها با رعایت اصل امانت داری مورد بررسی و تجزیه و تحلیل و طبقه بندی قرار گرفتند. اطلاعات نوین از طریق بانک های اطلاعاتی مانند Google Scholar، Pubmed و SID استخراج شد. یافته‌ها حسوّ (hasovv) که جمع آن احساء است لغتی عربی می‌باشد که در زبان فارسی با اسامی حريره، آش اماج، اتاله و لیتی آورده شده است. حسو به معنای هر خوراکی رقیق آشاميدنی و شورباهايى است که از سبوس با شكر و روغن بادام و یا نشاسته ... تهیه می‌شود. حسو در حقیقت یک روش طبخ می‌باشد که ماده غذایی یا دارویی در ظرفی حاوی آب، شیر و یا عرقیات دارویی همچون عرق بیدمشک چنان حرارت بیند که غلظت آن در حد متوسط شود. در صورتی که حسو قبل از اسم ماده دیگر آورده شود مانند حسو بیض که نیمبرشت هم نامیده شده به این معنا است که این ماده غذایی مانند تخم مرغ چنان در آب حرارت بگیرد که زرده آن دارای قوامی متوسط میان سفتی و لطافت شود که در این حالت دارای هضمی سریع و آسان برای بدن است. حسو دارای انواع مختلف غلیظ، رقیق، حسوی دارای مزاج گرم و حسوی دارای مزاج سرد بوده و جایگاه مهمی به عنوان یک پایه دارویی برای پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری های بدن از جمله اختلالات ریوی می‌باشد. انواع حسو در درمان بیماریهای ریه از جمله انواع سرفه، گرفتگی صدا و خشونت ریه، تب ها، ذات الجنب، ذات الریه، قروح ریه، سل و درمان لاغری و ضعف ریه بکار می‌رفته است. البته مصرف حسوی سرد مانند حسو شعیر (آش جو) دارای محدودیت مصرف در ضعف قوه نگهدارنده معده، اسهال معدی، حموضت معده، یبوست شدید، تورم صورت و دست و پاها و حسوی گرم مانند حسو حاوی مغز چلغوز در موارد تب، عطش و ادرار سرخ رنگ منع مصرف دارد. نتیجه گیری پژوهش های محدودی در مورد تاثیر محدودیت کالری در کنترل اختلالات مختلف بدن صورت گرفته ولی در مورد خواص درمانی انواع حسوها و حریره ها اشاره نشده و بررسی جامع در این موضوع می تواند در ارتقای سطح سلامتی و تسریع روند درمانی کمک نماید.

کليدواژه ها

کلمات کلیدی طب ایرانی، ریه، محدودیت کالری

کد مقاله / لینک ثابت به این مقاله

برای لینک دهی به این مقاله، می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است :

نحوه استناد به مقاله

در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:
محمد مظاهری , 1400 , نقش حسو (غذایی ایرانی) در درمان بیماریهای تنفسی , همايش ملي فرآورده‌هاي طبيعي موثر بر عفونت‌هاي تنفسي